Kan Uyuşmazlığı Neden Olur? Çocuk sahibi olmayı düşünen çiftlerin merak ettiği noktalar arasında “Kan uyuşmazlığı nedir?” sorusu yer alır. Anne adayı ve bebeğinin kan grupları arasındaki farklılık nedeniyle yaşanan uyuşmazlığa “kan uyuşmazlığı” adı verilir. Literatürde geçen iki farklı sebepten oluşan kan uyuşmazlığı; anne ve bebeğinin kanındaki Rh proteini farklılığı ya da AB – 0 kan grupları farklılığından yaşanır.
Evlilikte Kan Uyuşmazlığı
Evlenmeyi ve ileride çocuk sahibi olmayı düşünen çiftler arasında en çok merak edilen konulardan biri, evlilikte kan uyuşmazlığı olabilir. Bu durum, bebek sahibi olmadan önce sağlık kuruluşlarında yapılacak olan kan grubu testi ile anlaşılabilir.
Kanın yapısında bulunan Rh faktörü, kişinin Rh pozitif ya da Rh negatif olmasını belirler. Anne ve babalardan genetik olarak bir sonraki nesle aktarılan Rh proteini, kırmızı kan hücrelerinin dış yapısında bulunur.
Uzmanlar; yaptıkları açıklamalarda baba Rh pozitif, anne Rh negatif ise annenin ilk hamileliği olduğu takdirde sorun olmayacağını söyler. Bunun nedeni, bebeğin hamilelik sırasında annenin dolaşım sistemine girmemesi şeklinde açıklanır.
“Kan uyuşmazlığı nasıl olur?” ve Kan uyuşmazlığı hangi durumda olur?” soruları, anne kanının Rh negatif olması durumunda bebeğinin Rh pozitif olması şeklinde yanıt bulacaktır. Böyle bir durum karşısında annenin kanı, Rh proteinini yabancı ve saldırıya geçecek bir virüs olarak algılayacak ve bağışıklık sistemi; Rh pozitif faktörüne karşı antikor üretecek yani vücut kendini savunmaya alacaktır. Böyle bir savunma, bebeğin sağlığının korunmasız hâle gelmesine neden olacağı için ciddi sorunlara sebebiyet verebilir. Bu nedenle erken ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekir.
Kan Uyuşmazlığı Tedavisi
Gebelikte kan uyuşmazlığı, hamileliğin erken dönemlerinde yapılacak kan testi ile belirlenir. Kan uyuşmazlığı tedavisi sürecinde öncelikle anne adayının test yaptırması gerekir. Evlendiği kişi ile kan uyuşmazlığı bulunan anne adayında, vücudunda bebeğin alyuvarlarını parçalayıp yok edecek antikorların olup olmadığını anlamak için anneden alınacak kan ile test yapılarak ilk aşama tamamlanır. Yapılan test sonucunda annenin vücudundaki antikor oluşumunun önlenmesi için gebeliğin 28. haftasında kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Doğum sonrası yapılan kontrollerde bebeğin kan grubu Rh+ ise doğum sonrasını takiben 72. saatte tekrar kan uyuşmazlığı testi uygulanır. Böylece antikor üretiminin engellenmesi gerçekleşerek kan uyuşmazlığının ikinci bebeğe ulaşması engellenir.
Zamanında tespit edilemeyen kan uyuşmazlığı, bebeğin beyin hasarına neden olabilecek sarılık hastalığına sebep olabilir. Bu durum, ciddi sonuçlar yaratsa da yenidoğan bebeklerde sarılık yaygın görülebilen bir durumdur ve tedavisi mümkündür.
