Kolesterol, vücuttaki bütün canlı hücrelerde mevcut olan lipid yapılı bir maddedir. Vücudumuzdaki çeşitli hormonların, vitamin D’nin ve yiyeceklerin sindirilmesinde rol oynayan maddeleri sentezlemek için belirli düzeyde kolesterole ihtiyaç duyulmaktadır. Vücudumuz gereksinim duyduğu total kolesterolü kendisi üretebileceği gibi çeşitli besinlerden temin edilebilmektedir. Kolesterol bakımından zengin gıdalar ile beslenen bireyler kolesterolünün yükseleceğinden endişe edebilmekte ve kolesterol yüksekliği belirtileri nelerdir diye merak etmektedir. Kanınızda yüksek düzeyde kolesterol var olması durumunda fazla düzeydeki kolesterol kanımızdaki diğer maddelerle birleşerek bir çeşit plak oluşturabilir. Bu plakların kronik olarak birikimi ateroskleroz olarak bilinen ve halk arasında damar sertliği olarak tabir edilen hastalık ile neticelenir. Bu durum kolesterol yüksekliği belirtileri arasında en iyi bilinendir. Koroner arterlerindeki daralmalar ve hatta tıkanmalar elbette çok çeşitli koroner arter hastalıklarına davetiye çıkarabilir.
Kolesterol Türleri Nelerdir?
Kolesterol nedir ve kolesterol türleri nelerdir sorusu sıklıkla gündeme gelmektedir. Temel kolesterol türlerimiz HDL, LDL ve VLDL lipoproteinleri olarak sayılabilir. Bu bileşikler yağın ve proteinlerin birleşmesi ile ortaya çıkmaktadır. Lipidlerin kan içerisinde taşınması için çeşitli proteinlere bağlanması gerekmektedir. Vücudunuzda mevcut olan farklı türdeki lipoprotein çok farklı amaçları olabilir.
- HDL olarak adlandırılan lipoprotein “yüksek yoğunluklu lipoprotein” anlamı taşımaktadır. HDL hemen her zaman “iyi” kolesterol olarak da isimlendirilmektedir çünkü kolesterol bileşiklerini vücudumuzdaki çeşitli yerlerden karaciğerimize geri taşımaktadır. Karaciğerimiz ise daha sonra kolesterolü vücudumuzdan bertaraf etmektedir.
- LDL olarak adlandırılan lipoprotein “düşük yoğunluklu lipoprotein” anlamı taşımaktadır. LDL hemen her zaman “kötü” kolesterol şeklinde anılmaktadır çünkü artmış LDL seviyeleri atardamarlarda plak oluşumu için en önemli risk etmenidir.
- VLDL ise “çok düşük yoğunluklu lipoprotein” olarak tarif edilmektedir. Bazen VLDL’nin “kötü” kolesterol olduğu düşünülmektedir çünkü o da atardamarlarda plak meydana gelmesine sebebiyet verebilmektedir.
Kolesterol türlerinin çeşitliliği akıllara kolesterol kaç olmalı sorusunu getirmektedir. Genel kabul gören değerler şu şekildedir;
- Total kolesterol <200
- LDL kolesterol (kötü kolesterol) <100
- HDL kolesterol (iyi kolesterol) >40 (erkekte) ve >50 (kadında)
- Trigliserit <150
Kolesterolün Yükselmemesi için Yapılacaklar
Kolesterolü yüksek olan riskli bireyler kolesterolü ne düşürür ya da kolesterole ne iyi gelir diye düşünmektedir. Daha sağlıklı bir yaşam tarzını destekleyen davranışlar ile kolesterolün düşürülmesi mümkündür. Sağlıklı bir beslenme programı, kilo kontrolü ve düzenli fiziksel hareketi içeren bir yaşam tarzı kardiyolojik hastalıkların gelişimi açısından riski oldukça düşürmektedir. Yaşam tarzında yapılan değişiklikler yalnız başına kolesterolü yeterince düşürmüyorsa ilaç tedavisi uygulanması söz konusu olabilir.
